Special visit #1

De eerste special visit is achter de rug; tweemaal vier uur verdeeld over twee achtereenvolgende dagen, afgelopen maandag en dinsdag.

Zoals gewoonlijk had ik de nacht voorafgaand aan het eerste bezoek niet of nauwelijks geslapen. Zondag was sowieso een latertje - we waren naar Austin gereden voor de première van de film The Road to Livingston, over een vrouw die wekelijks vanuit Austin naar Livingston rijdt om haar broer Louis Perez te bezoeken. Austin is zo' n drie uur rijden vanuit Houston en we waren pas tegen drie uur 's nachts weer thuis. Ik werd wakker rond 07:00 en kon niet meer slapen.

De rit van Houston naar Livingston (in Polk County) is voor een groot deel een aaneenschakeling van billboards, fastfood-restaurants en bedrijven gespecialiseerd in de verkoop van onder andere trailer homes en kant-en-klare houten huizen. Onderweg zien we regelmatig roodkopgieren rondcirkelen.

Bij aankomst wordt je auto doorzocht en word je gevraagd wie je komt bezoeken. Gloria heeft ons gebracht en gaat zelf op bezoek bij Harvey Earvin (die langer op Death Row zit dan dat ik in leven ben) en bij Howard Guidry (een veroordeelde die hoogstwaarschijnlijk onschuldig is en nu eindelijk een goede advocaat heeft die dat hopelijk aan het voetlicht weet te brengen).

Voor mijn vriend Jeroen is het de eerste keer dat hij hier is. Hij heeft Jamie nog nooit ontmoet, wel enkele brieven met hem gewisseld. Hij zal zelf nog iets schrijven over zijn ervaring.

Bij binnenkomst is de procedure hetzelfde als die op een vliegveld; schoenen uit, riem af, horloge e.d. af, door een metaaldetector, fouilleren. Het fouilleren gebeurt grondiger dan doorgaans op een vliegveld het geval is, en het gebeurt niet zelden dat iemand mee moet in een kamertje om kleding uit te trekken en nog grondiger te worden onderzocht. Dat is mij tot nu toe gelukkig bespaard gebleven.

Eenmaal in de bezoekersruimte duurt het meer dan een uur voordat Jamie bij ons wordt gebracht. Aangezien het inmiddels na enen is en de bezoekersruimte om vijf uur sluit, gaat dit van onze kostbare tijd af. Elke seconde na enen lijkt een eeuwigheid te duren. Om kwart over één is Jamie er eindelijk.

Jamie is vrolijk; vrolijker dan ik hem in jaren heb gezien. Gloria, die hem sinds een jaar regelmatig bezoekt, had me al verteld dat hij zich de laatste tijd zoveel prettiger lijkt te voelen. Ook in zijn brieven viel een verandering te bespeuren. Er is geen spoortje van angst te bekennen; hij is opgelucht dat zijn beproeving er bijna op zit. En ondanks dat hij al een aantal dagen niet geslapen heeft (ik ben niet de enige die slapeloze nachten heeft voorafgaand aan onze bezoeken), hebben we een fijne tijd met elkaar. Jamie praat aan één stuk door, maakt grappen en geniet van het eten dat we voor hem uit de vending machines halen; jalapeno-chips, yoghurt, Skittles (de paarse zakjes die hij zo lekker vindt), een sinaasappel, carrot cake... En wat ook opvalt: hij is helderder dan voorheen. In het verleden wilde het nog wel eens zo zijn dat hij hele verhalen hield zonder dat je er een touw aan vast kon knopen. Dat is verdwenen.

De tijd gaat snel voorbij. Zelfs het afscheid is lichter dan gebruikelijk; er vallen geen tranen. We zien elkaar morgen weer.

Op de terugweg gaan we Texas BBQ eten bij Pappas; Jeroen zijn eerste kennismaking met pulled pork, beef brisket, hickory smoked ham en homemade Czech smoked sausages. We bestellen gezamenlijk één bord ('BBQ Sampler', van alles wat), want de porties zijn meestal enorm. We eten er een heerlijke baked potato bij met veel kaas en sour cream erop. Texas op zijn best.

Op dinsdag brengt Pat ons naar Polunsky. We vertrekken eerder dan maandag, voor het geval het weer zo lang duurt voordat Jamie naar buiten wordt gebracht. Terwijl wij bij Jamie zijn, gaat Pat naar Home Depot om spullen te halen voor het maken van protestborden voor de aanstaande 14th March to Abolish the Death Penalty in Austin.

Jamie is nog steeds opgewekt. Hij maakt met regelmaat morbide grappen over zijn aanstaande dood. Hij vraagt zich af of hij niet te lang zal zijn voor de brancard in het Death House (Jamie is met zijn 1.95 ongewoon lang voor een Amerikaan). Misschien moeten er wel mensen bij komen om zijn voeten vast te houden. Als hij het plankje in zijn bezoekkooi schoonmaakt voordat hij gaat eten, vraagt hij zich hardop af waarom hij zich druk maakt over bacteriën als hij binnen twee weken toch dood zal zijn.

Rond halfvier is het tijd om afscheid te nemen. We zien elkaar over een kleine week weer, voor de tweede special visit volgende week maandag en dinsdag.

Pat vraagt of we via Huntsville willen rijden, zodat we de route kunnen rijden die Jamie zal rijden als hij naar het Death House wordt gebracht op 12 november. De route van Livingston naar Huntsville is een prachtige route door de bossen. De ellenlange brug over Lake Livingston geeft een prachtig uitzich over het meer en de omringende bossen. Het is een rit van zo'n 65 kilometer. Het is het laatste wat Jamie van deze wereld zal zien. Mannen die op het laatste moment uitstel kregen, toen ze al in het Death House waren, hebben verteld dat ze genoten van deze rit.

In Huntsville rijden we langs de Walls Unit, waar het Death House zich bevindt. Ik kan niet naar dat gebouw kijken zonder dat mijn maag zich omdraait. Over twee weken moet ik er naar binnen. Pat neemt de hele routine met ons door; waar de getuigen zich zullen bevinden, waar zij en de andere betogers zullen staan, waar het lichaam naartoe gebracht wordt voor bezichtiging... Het aftellen is nu echt begonnen.